Loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling (LOB) is belangrijk, daar is iedereen het over eens. Maar hoe dit het beste vorm te geven? Om scholen hierin een handreiking te bieden, lanceerde de VO-raad begin februari de Kwaliteitsagenda LOB-VO, die ook werd ondertekend door het LAKS, de NVS-NVL en de VvSL. De Kwaliteitsagenda wordt gesteund door het Ministerie van OCW en beschrijft wat de minimale normen zij voor een goed en effectief LOB-beleid.
Het document kan met zijn opsomming van normstellingen en adviezen wellicht wat intimiderend overkomen. Daarom selecteerden wij de, in onze ogen, belangrijkste acht punten. Met daarbij meteen een voorbeeld van hoe DeDecaan.net scholen kan helpen om aan deze normstellingen te voldoen. Haalt uw school al het meeste uit DeDecaan.net?
1. Zicht op interesses en talenten
‘Een leerling [moet] zich bewust zijn van zijn talenten en interesses, zicht hebben op beroepen en (vervolg)opleidingen die daar bij passen en wat het arbeidsmarktperspectief van beroepen is.’
Via de Pakketkeuzetest en de Studiekeuzetest kunnen leerlingen ontdekken welk profiel of welke vervolgopleiding bij hen past. Willen ze hier meer over weten, dan kunnen ze in de Opleidingendatabase meer informatie opzoeken over de betreffende studies. Ook kunnen leerlingen online de Keuzegids raadplegen, om bijvoorbeeld te zien wat de baankansen van een bepaalde opleiding zijn.
2. Samenhangend LOB-programma
‘De school zorgt voor een LOB-programma dat leerlingen als samenhangend ervaren en dat is afgestemd op het keuzeproces van de leerling.’
Leerlingen kunnen op de keuzesite van hun school aan de slag met Keuzeweb, een lesmethode die hen stap voor stap naar de juiste keuze begeleidt. Voor elk leerjaar en voor elke leerlaag bestaat er een aparte Keuzeweb-route, waar decanen ook zelf nog aanpassingen in kunnen aanbrengen.
3. Loopbaandossier
‘De ontwikkeling van een leerling wordt vastgelegd in een overdraagbaar loopbaandocument, zoals het plusdocument, een loopbaandossier of een portfolio.’
Alle opdrachten die leerlingen maken op DeDecaan.net worden opgeslagen in hun persoonlijke, online portfolio. Desgewenst kunnen leerlingen hier ook zelf extra-curriculaire activiteiten aan toevoegen. Het Portfolio voldoet aan alle eisen van een plusdocument en is op elk gewenst moment te printen om mee te nemen naar, bijvoorbeeld, selectiedagen.
4. Loopbaancompetenties
‘Loopbaancompetenties zijn fundamenteel voor het keuzeproces dat scholieren doorlopen.’
Alle opdrachten in Keuzeweb zijn gekoppeld aan één of meerdere van de vijf loopbaancompetenties. In het Portfolio van een leerling wordt bijgehouden hoeveel opdrachten hij of zij al heeft gedaan van elke competentie. Zo is het voor decanen en docenten eenvoudig bij te houden hoever de leerling is in zijn of haar proces.
5. Dialoog met anderen
‘De dialoog met anderen zet jongeren aan tot diepteoriëntatie, zelfsturing en zelfverantwoordelijkheid.’
Het is natuurlijk belangrijk dat leerlingen in gesprek gaan met hun decaan, hun mentor en hun ouders, maar ook een dialoog met leeftijdsgenoten kan hen verder op weg helpen. Via DeDecaan.net kunnen leerlingen in contact komen met zogenaamde Keuzekenners: oud-leerlingen die uit eigen ervaring kunnen vertellen over het keuzeproces, èn over de studie die zij nu volgen. Daarnaast kunnen leerlingen het forum van DeDecaan.net gebruiken om met leeftijdsgenoten het gesprek aan te gaan.
6. Betrokkenheid van ouders en mentoren
‘[LOB] vereist deskundigheid van docenten, mentoren en decanen. Ook ouders kunnen hierin een actieve rol spelen.’
Omdat alle LOB-activiteiten van een leerling worden bijgehouden in het Portfolio, is het voor mentoren eenvoudig om het keuzeproces van hun leerlingen te bewaken. Desgewenst kunnen mentoren ook opdrachten nakijken of aantekeningen plaatsen bij een bepaalde leerling. Daarnaast kunnen ook ouders zich registreren bij DeDecaan.net, om zo mee te kijken bij het loopbaantraject van hun kind.
7. Voldoende LOB-activiteiten
‘De school organiseert voldoende LOB-activiteiten die bijdragen aan de ontwikkeling van loopbaancompetenties van de leerlingen.’
Scholen kunnen ervoor kiezen om bij DeDecaan.net een Studiekeuzedag te bestellen. Dit is een volledig verzorgde schooldag waarop leerlingen workshops volgen over verschillende studierichtingen. Een leerling kiest zelf welke workshops hij of zij wil volgen. Daarnaast krijgen leerlingen voorlichting over de meer praktische kant van het studeren, zoals het maken van een begroting. Voor meer informatie over Studiekeuzedagen kunt u contact opnemen met redactie@dedecaan.net.
8. Monitoring
‘Het bestuur van de school evalueert jaarlijks […] het LOB-beleid en betrekt daarbij zowel kwantitatieve als kwalitatieve gegevens, waaronder tenminste de tevredenheid van de leerlingen.’
DeDecaan.net doet jaarlijks onafhankelijk onderzoek naar het keuzeproces van (oud)leerlingen. Scholen kunnen bij ons kosteloos deelnemen aan de Keuze- en AansluitMonitor. De school ontvangt de uitkomsten van beide onderzoeken in de vorm van een uitgebreide rapportage, waarin schoolresultaten worden vergeleken met landelijke en regionale cijfers. U kunt zich hier opgeven voor de Monitor.
De volledige Kwaliteitsagenda LOB-VO is hier te downloaden.